Razem czy osobno: zresztą czy z resztą? Znad czy z nad?

Znad morza czy z nad morza – zdarzyło ci się kiedyś zmienić treść pocztówki z wakacji tylko dlatego, że nie wiedziałeś, która pisownia jest poprawna? Znad wygląda dziwnie, bo przecież z i nad to dwa oddzielne przyimki. Więc może ta druga wersja jest poprawna? Ms Word nie podkreśli jednak żadnej z nich… A jak napisać zresztą czy z resztą? Razem czy osobno?

Zresztą czy z resztą? Znad czy z nad?

To, że Ms Word nie podkreśli ani pisanego razem znad/ zresztą, ani osobno z nad/ z resztą, to oczywiście za mało, aby którąś formę wybrać. Zawsze pomocą służy słownik ortograficzny, tylko zwykle nie ma go pod ręką, a poza tym komu by się chciało sprawdzać. Może więc sprawdzić raz i wykuć jak wyjątek – jak w szkole? No można, chociaż na szczęście nie zawsze trzeba. Dlaczego? Prześledź poniższe przykłady.

Znad razem (jako przyimek)

• Przesyłam pozdrowienia znad Bałtyku.
• Znad morza dolatywała nas przyjemna bryza.
• Pochodzę znad Odry.
• Zdejmij ten głośny zegar znad mojego łóżka.
• Znad ogrodzenia obserwowało nas czworo ciekawskich oczu.
• Profesor Dumbledore spojrzał na Harry’ego znad swoich okularów-połówek. (Ukłony w stronę J. K. Rowling!)
• Podniosła głowę znad gazety i się zamyśliła.

Z nad osobno (przypadkowe zestawienie z + nad)

• Gdybym cię nie znała, pomyślałabym, że mam do czynienia z nad wyraz prymitywnym człowiekiem.
• Opisy przyrody z Nad Niemnem Orzeszkowej słyną ze swej długości.

Jak widzisz, nie ma co się za długo zastanawiać nad pisownią znad. Trzeba się naprawdę postarać, aby znaleźć kontekst, w którym ten zbitek liter piszemy oddzielnie.

Zresztą czy z resztą?

Podobnie sprawa się ma z partykułą zresztą. Zresztą jako partykuła to jedno słowo, a jeśli oddzielimy z od resztą, to zmienimy tym samym znaczenie. Oto przykłady:

Machamy ręką i mówimy:

• Słyszysz, co do ciebie mówię? A zresztą nieważne…
• Chciałbym powiedzieć, zresztą nie po raz pierwszy, że jutrzejsze spotkanie jest bardzo ważne.
• Bo dla mnie to nie jest zwykły pierścionek. Zresztą i tak nie zrozumiesz…
• Mówiłam ci, żebyś się z nią nie umawiał. Zresztą i tak jest chora.

A tu mówimy o jakimś elemencie całości:

• Andrzej uciekł z lekcji razem z resztą kolegów.
• Nie zdawałem sobie sprawy, że z działań pod kreską najtrudniejsze będzie dzielenie z resztą.
• Pilot wraz z resztą załogi udali się już do samolotu.
• Nie wiem, czy ekspedientka dobrze mi wydała. Nie umiałem sobie poradzić z resztą.
• Ślubny diadem ukradziono mi wraz z resztą biżuterii.

Jestem przekonana, że najczęściej używasz partykuły, czyli zresztą pisanego razem. Co zaś do drugiej… Cóż, podejrzewam, że prędzej powiesz razem z niż wraz z resztą czegoś. Więc i tutaj nie ma się za bardzo nad czym zastanawiać. Zresztą piszemy łącznie.

Mam nadzieję, że artykuł pomógł ci uporządkować sobie pisownię wymienionych przyimków i… teraz już będzie ci dużo łatwiej pisać nie tylko pozdrowienia znad morza!